مراحل واردات کالا از گمرکات کشور

مراحل واردات کالا از گمرکات کشور

به فرآیندی که توسط صاحب کالا یا نماینده قانونی وی در گمرک صورت میگیرد؛ ترخیص کالا گفته میشود. ترخیص کالا از گمرک مستلزم انجام تشریفات معینی است. ما در این مطلب قصد داریم که مراحل واردات کالت از گمرکات کشور را شرح دهیم.

قبل از هر اقدامی، صاحب کالا یا نماینده قانونی وی باید مدارک لازم برای ترخیص کالا از گمرکات کشور را فراهم کند. در ادامه لیستی از مدارک موردنیاز را تهیه کرده­ایم:

  • بارنامه یا Bill of loding : بارنامه حاوی اطلاعاتی در مورد کالای خریداری شده است؛ همچنین گواهی بر حمل کالا از مبدا به مقصد با استفاده از یک وسیله نقلیه معین در ازای پرداخت مبلغ مشخصی به عنوان کرایه است.
  • ترخیصیه یا delivery order : ترخیصیه همان تسویه حساب صاحب کالا با شرکت حمل کننده کالا است.
  • قبض انبار یا warehousereciept: قبض انبار گواهی تخلیه کالا از انبار بندر مربوطه میباشد.
  • گواهی مبدا یا certification origin: گواهی مبدا اطلاعاتی در مورد کالای خریداری شده و کشور تولیدکننده آن میدهد. به عبارت دیگر گواهی مبدا همان گواهی صادرات کالا است که از طرف اتاق بازرگانی کشور مبدا صادر میشود.
  • نامه بانک به گمرک و ظهر نویسی اسناد:این گواهی به کالاهایی اختصاص دارد که گشایش اعتبار اسنادی برای آنها به صورت براتی یا وصولی میباشد و یا اینکه LC شده است.
  • پیش فاکتور یا پروفرما:پروفرما یا قرارداد بین خریدار و فروشنده توسط فروشنده صادر میشود و دارای اطلاعاتی از قبیل مشخصات فروشنده، نوع و تعداد کالا، قیمت واحد کالا، قیمت کل محموله، مدت اعتبار پروفرما و مبدا کالا است.
  • فاکتور یا invoice: فاکتوری که توسط فروشنده صادر میشود و سند خرید تلقی میگردد.
  • ثبت سفارش یا order of registration: ثبت سفارش نشان میدهد که ترخیص کالای موردنظر از نظر وزارت بازرگانی مانعی ندارد.
  • بیمه نامه یا insurance policy (در صورت وجود)
  • لیست عدل بندی یا packing list: این لیست به وسیله فروشنده تنظیم میشود و نشان دهنده نحوه چینش کالا در محموله است و به بارهایی اختصاص مییابد که شامل کالاهای متنوعی هستند.
  • گواهی بازرسی یا inspection of certificate: گواهی بازرسی بیانگر تطابق کالای ثبت سفارش شده و کالای حمل شده است که توسط یکی از شرکتهای بازرسی صادر میشود.
  • گواهینامه استاندارد
  • گواهی سلامت کالا یا health certificate: گواهی سلامت مختص مواد دارویی، بهداشتی و غذایی است.
  • مجوزهای لازم در صورتی که واردات کالای موردنظر مشمول قانون اجباری اخذ مجوز است.
  • اصل و تصویر مدارک شناسایی صاحب کالا
  • اصل و تصویر کارت بازرگانی
  • مدارک شناسایی نماینده قانونی صاحب کالا (اگر نماینده صاحب کالا برای ترخیص کالا از گمرک اقدام کرده است)
  • تصویر پروانه وکالت (اگر نماینده صاحب کالا برای ترخیص کالا از گمرک اقدام کرده است)
  • اصل و تصویر وکالت نامه محضری (اگر نماینده صاحب کالا برای ترخیص کالا از گمرک اقدام کرده است)
  • اصل و تصویر معرفی­نامه به گمرک موردنظر (اگر نماینده صاحب کالا برای ترخیص کالا از گمرک اقدام کرده است)
  • تصویر دفترچه بیمه (اگر نماینده صاحب کالا برای ترخیص کالا از گمرک اقدام کرده است)

مراحل واردات کالا

پس از فراهم نمودن اسناد مذکور، متقاضی باید اقدام به تنظیم اظهارنامه کند. اظهارنامه از دو فرم تحت عناوین فرمهای ۱۱۱ و ۱۲۱ تشکیل میشود. فرم ۱۱۱ مربوط به اطلاعات عمومی در مورد صاحب کالا و اطلاعات جزئی در رابطه با کالای موردنظر است اما فرم ۱۲۱ تماماً در مورد اقلام کالاست. اگر محموله موردنظر فقط شامل یک قلم جنس باشد؛ فرم ۱۲۱ نیز فقط شامل یک برگ تحت عنون فرم A است اما اگر تعداد اقلام بیش از یک نوع جنس باشد؛ به ازای هر دو قلم اضافی باید یک برگ دیگر بنام فرم B را نیز تکمیل کرد. بنابراین تعداد صفحات اظهارنامه به تعداد اقلام وارداتی بستگی دارد.

بعد از تنظیم اظهارنامه و ثبت اطلاعات باید اسناد مورد نیاز را به دایره فنی گمرک تحویل داد. ارزیاب دایره فنی به ترتیب به احراز مالکیت، احراز صلاحیت مالک کالا و ارزیابی اسناد میپردازد.

ارزیاب در بخش احراز مالکیت بررسی میکند که اسناد خرید به نام چه کسی هستند.

ارزیاب دایره فنی در قدم بعد به بررسی صلاحیت مالک کالا میپردازد. تایید صلاحیت مالک کالا به عدم بدهی او به گمرک، داشتن کارت بازرگانی، عدم منع قانونی برای پرداختن به امور تجاری و عدم منع قانونی برای دخالت در اموال خویش بستگی دارد.

بعد از تایید صلاحیت مالک، اسناد با مندرجات در اظهارنامه تطبیق داده میشوند و در صورت عدم مشاهده تناقض، شماره ثبت (کولاژ) به محموله تخصیص داده میشود و مسیر ارزیابی اظهارنامه مشخص میشود.

ارزیابی اظهارنامه از سه مسیر متفاوت تحت عناوین مسیرهای سبز، زرد یا قرمز انجام میگیرد.

اظهارنامه­هایی که در مسیر سبز قرار میگیرند؛ از دایره فنی به کارشناسی ارزیابی این سرویس تحویل داده میشوند. کارشناس به صورت اجمالی اسناد، اطلاعت ثبت شده در اظهارنامه و رسید وجوه پرداختی را بررسی میکند و در صورت تایید آنها، شماره ارزیابی را در اظهارنامه ثبت میکند.

بعد از ثبت شماره ارزیابی، متقاضی برای صدور پروانه و مهر و موم کردن اظهارنامه باید به صندوق و صدور پروانه مراجعه کند. بعد از طی این مرحله، متقاضی باید به ترتیب به دفتر کل انبارها و واحد خدمات اداره بندر رفته و در نهایت برای خارج نمودن کالا به درب خروجی واردات مراجعه نماید.

اما اگر اظهارنامه در مسیر زرد قرار بگیرد؛ مستقیماً از دایره فنی به کارشناس ارزیابی زرد تحویل داده میشود. کارشناس این سرویس اسناد و اظهارنامه را مفصل بررسی میکند و پس از تایید مدارک مابقی مراحل مانند مسیر سبز طی میشوند.

کارشناس اظهارنامه­ای که در مسیر قرمز قرار میگیرد موظف است که از کالا بازدید کند و نتیجه را در ظهر اظهارنامه ثبت کند؛ پس از ظهرنویسی باید گزارش آزمایشگاه، قرنطینه و… را استعلام کند؛ در صورت تایید گزارشهای مذکور میتواند شماره ارزیابی را در اظهارنامه ثبت کند. بقیه مراحل مانند دو مسیر قبل انجام میگیرد.