مقررات بین المللی تجارت و اعتبارات اسنادی، گشایش اعتبارات اسنادی
اعتبار اسنادی یا LC، راهی برای پرداخت در معاملات بینالمللی است که به موجب آن بانک گشاینده بنابر درخواست مشتری موظف میشود که در ازای اسناد و شرایط مندرج در اعتبار اسنادی، هزینه خرید کالا یا خدمات موردنظر را به فروشنده بپردازد.
اعتبار اسنادی برای حفظ منافع طرفین مبادلات بینالمللی توسعه یافته است. در مبادلات بینالمللی یعنی زمانی که طرفین معامله در دو کشور مختلف اقامت دارند؛ مشتری نمیخواهد که قبل از تحویل کالا، وجهی پرداخت کند و از طرفی دیگر فروشنده تمایل دارد که بهای کالا را قبل از تحویل بگیرد. در چنین شرایطی گشایش اعتبار اسنادی راهی برای رفع اختلاف است زیرا اعتبار اسنادی به نوعی تعهد بانک به طرفین معامله تلقی میشود.
پس طبق آنچه گفته شد اعتبار اسنادی زمینه ساز انجام مبادلات بینالمللی توسط بانک میشود؛ به فروشنده تضمین میدهد که در صورت انجام تعهدات خود بهای کالا را دریافت خواهد کرد و در یک کلام برای طرفین مبادلات تجاری ایجاد امنیت میکند.
اعتبارات اسنادی در قالبهای متنوعی قابل گشایش هستند که در ادامه به معرفی انواع اعتبارات اسنادی میپردازیم.
اعتبار اسنادی قابل برگشت
در اعتبار اسنادی قابل برگشت، خریدار میتواند بدون اطلاع فروشنده دست به اعمال تغییر در شرایط اعتبار نامه بزند؛ البته فقط در مورد مبلغ باقیمانده از اعتبار قادر به اعمال تغییر است و نمیتواند پولی که به فروشنده پرداخت شده را برگشت بزند. لازم به ذکر است که خرید با استفاده از اعتبار اسنادی قابل برگشت منوط به اخذ مجوز از بانک مرکزی است.
اعتبار اسنادی غیرقابل برگشت
اعمال تغییر در اعتبار اسنادی غیرقابل برگشت با اطلاع طرفین ممکن است. توجه داشته باشید که اگر در مورد قابل برگشت بودن یا نبودن اعتبار اسنادی موردنظر چیزی گفته نشده باشد؛ این اعتبار غیرقابل برگشت تلقی میشود.
اعتبار اسنادی تایید شده
اگر فروشنده به خریدار اعتماد نداشته باشد به عنوان مثال زمانی که اقتصاد کشور ثبات ندارد؛ فروشنده تقاضا میکند که اعتبار به تایید بانک ثالث برسد؛ به چنین اعتباری، اعتبار اسنادی تایید شده میگوییم که معمولا غیرقابل برگشت نیز هست.
اعتبار اسنادی قابل انتقال
در این نوع اعتبار میتوان کل یا قسمتی از مبلغ اعتبار را به دیگری انتقال داد.
اعتبار اسنادی غیرقابل انتقال
در این نوع اعتبار انتقال کل یا بخشی از مبلغ اعتبار به دیگری ممکن نیست.
اعتبار اسنادی قابل تقسیم
در این نوع اعتبار، فروشنده میتواند مبلغ اعتبار را بین چند نفر تقسیم کند. چنین اعتباری برای زمانی مناسب است که فروشنده باید کالای موردنظر را از چند منبع مختلف تهیه کند و در نتیجه باید بهای کالا را بین آنها تقسیم نماید.
اعتبار اسنادی غیرقابل تقسیم
تقسیم مبلغ اعتبار اسنادی غیرقابل تقسیم بین چند ذینفع ممکن نیست.
اعتبار اسنادی مدتدار یا یوزانس
در این نوع اعتبار، بانک فروشنده، مبلغ اعتبار را پس از گذشت زمانی معین که در اعتبارنامه ثبت شده است؛ دریافت میکند.
اعتبار اسنادی وارداتی یا صادراتی
اعتبار اسنادی وارداتی یا صادراتی مختص تجاری است که میخواهند کالاهای زیادی وارد کنند که برای واردکننده داخل کشور، اعتبار اسنادی وارداتی و برای فروشنده خارج از کشور، اعتبار اسنادی صادراتی نامیده میشود. در این نوع اعتبار، مبلغ اعتبار در زمان مقرر و ثبت شده در اعتبارنامه پرداخت میگردد.
شایان ذکر است که در تمام انواع اعتبارات اسنادی، پس از ترخیص کالا از گمرک، صادرکننده تمام اسناد لازم را فراهم میکند و در بانک صادرکننده به ثبت میرساند و در نهایت به بانک خریدار ارسال میکند. بانک خریدار پس از تایید اسناد دریافتی، مبلغ اعتبار را در زمان مقرر به بانک صادرکننده میپردازد.
اما برای گشایش اعتبارات اسنادی به چه مدارکی نیاز داریم؟
مدارک موردنیاز شخصیتهای حقوقی برای گشایش اعتبارات اسنادی
- اساسنامه شرکت
- پروانه بهرهبرداری
- لیست اعضای هیئت مدیره
- لیست افراد دارای حق امضا
- آخرین روزنامه رسمی
- موافقتنامه اعضای هیئت مدیره مبنی بر گشایش اعتبار اسنادی
- صورتهای مالی شرکت
- آمار تولید و فروش در سه سال اخیر و تخمین تولید و فروش تا پایان سال جاری
مدارک موردنیاز شخصیتهای حقیقی برای گشایش اعتبارات اسنادی
- اظهارنامه مالیاتی
- جواز کسب
- آمار تولید و فروش در سه سال اخیر
- آمار سود و زیان در سه سال اخیر
- فرم ثبت سفارش از وزارت بازرگانی
- بیمهنامه (کرایه حمل کالا باید در قیمت کل آن لحاظ شده باشد)
- پروفرما
- تاییدیه ترخیص کالا از خارج
- کارت بازرگانی
- طرح توجیهی دریافت تسهیلات بانکی
- آمار بودجه عملیاتی
مقررات بین المللی تجارت یا اینکوترمز
تجارت برون مرزی امری اجتناب ناپذیر است. تجارت بینالمللی منجر به رفع نیازها، دستیابی به تولیدات سایر کشورها، عرضه تولیدات داخلی به اقصی نقاط دنیا و رشد اقتصاد میشود. از طرف دیگر رشد روز افزون راههای ارتباطی، استفاده از وسایل الکترونیکی، اینترنت، استفاده از کشتیهای تجاری و… موجب افزایش حجم این نوع مبادلات شده است. اما در تجارتهای بینالمللی حداقل دو کشور مختلف درگیر میشوند که تفاوتهای فرهنگی، زبانی و… آنها پیچیدگیهای خاصی را به وجود میآورد. به همین دلیل اتاق بازرگانی بینالمللی تصمیم بر تهیه و تدوین یک سری قانون ناظر بر تجارت بینالمللی گرفت که امروزه به این قوانین اینکوترمز گفته میشود.
اینکوترمز شامل مجموعهای از قوانین برای تفاسیر رایجترین اصطلاحات مورد استفاده در تجارت بینالمللی است تا از تفسیر متفاوت آنها در کشورهای مختلف جلوگیری کند زیرا عدم آشنایی طرفین معامله از قوانین رایج در کشور مختلف منجر به ایجاد اختلاف و اتلاف وقت و پول میشود.
به طور کلی اینکوترمز، مقررات حاکم بر مبادلات بینالمللی و روند انجام این مبادلات را تعریف میکند که این امر منجر به کاهش اختلافات بین طرفین معامله میگردد و به طور خلاصه موجب تسهیل انجام تجارت بینالمللی میشود.
برای تحقق اهداف مذکور، اینکوترمز در سه حوزه هزینهها، تعهدات قراردادی و ریسکها ابهامزدایی میکند.
شایان ذکر است که طرفین معامله اگر میخواهند که اینکوترمز را در قرارداد خود لحاظ کنند حتماً باید قید کنند که کدام نسخه اینکوترمز بر قرارداد موردنظر حاکم است چون این قوانین مرتباً به روز میشوند.